Het beëindigen van een geregistreerd partnerschap kan een ingrijpende maar noodzakelijke stap zijn voor partijen die hun gezamenlijke leven willen beëindigen. Anders dan bij een echtscheiding kent het geregistreerd partnerschap specifieke juridische en praktische kenmerken. Afhankelijk van de omstandigheden – met name of er minderjarige kinderen aanwezig zijn en of beide partijen het eens zijn over de afwikkeling – kan de ontbinding op een relatief informele wijze buiten de rechter om plaatsvinden, of via een rechterlijke procedure. Deze flexibiliteit en de mogelijkheid om vooraf duidelijke afspraken te maken, helpen om de emotionele en financiële belasting zoveel mogelijk te beperken.
1. Beëindiging zonder minderjarige kinderen: Procedure en Flexibiliteit
Wanneer u of uw partner het geregistreerd partnerschap wilt beëindigen en er zijn geen minderjarige kinderen betrokken, dan kunt u in principe tot een gezamenlijke oplossing komen zonder dat de rechter hoeft in te grijpen. In dit geval wordt er doorgaans gekozen voor een beëindigingsovereenkomst, opgesteld door een advocaat of notaris. In deze overeenkomst worden alle relevante afspraken vastgelegd, zoals de regeling omtrent partneralimentatie, pensioenrechten en de verdeling van gezamenlijk verworven vermogen. Doordat beide partijen het eens moeten zijn over de afwikkeling, biedt deze procedure een zekere mate van flexibiliteit. Het opstellen van de overeenkomst vereist een zorgvuldige analyse van de financiële situatie en een heldere communicatie over de verwachtingen, zodat u met wederzijds vertrouwen de samenleving kunt beëindigen. De uitkomst wordt vervolgens binnen ongeveer drie maanden ingeschreven bij de burgerlijke stand.
2. Rechterlijke Ontbinding bij Onenigheid of Bij Aanwezigheid van Minderjarige Kinderen
Wanneer er onenigheid bestaat over de voorwaarden van de ontbinding – bijvoorbeeld over alimentatie of de verdeling van vermogen – of wanneer er minderjarige kinderen betrokken zijn, is een gezamenlijke ontbinding zonder rechter doorgaans niet mogelijk. In zulke gevallen dient uw advocaat een verzoekschrift tot ontbinding in bij de rechtbank. Hierbij moet u, naast de standaard financiële en juridische documenten, ook een ouderschapsplan meesturen waarin de zorg en opvoeding van de kinderen is geregeld. De rechter zal vervolgens de geschilpunten beoordelen en een bindende uitspraak doen die recht doet aan de belangen van beide partijen, met bijzondere aandacht voor het welzijn van de minderjarige kinderen. Deze rechterlijke procedure is formeler en kan langer duren – doorgaans wordt de inschrijving bij de burgerlijke stand binnen zes maanden voltooid – maar biedt wel de zekerheid dat de afspraken op een evenwichtige wijze worden afgewikkeld.
3. Aanvraagprocedure: Gezamenlijk of Eenzijdig Indienen
Het verzoek tot ontbinding van een geregistreerd partnerschap kan zowel gezamenlijk als eenzijdig worden ingediend, afhankelijk van de onderlinge overeenstemming. Kiest u voor een gezamenlijke aanvraag, dan stemmen beide partijen de beëindiging en de daarin opgenomen afspraken volledig af op elkaar. Dit leidt vaak tot een sneller en minder conflictueus proces. Indien één van de partners besluit eenzijdig over te gaan tot het indienen van het verzoek, zorgt uw advocaat ervoor dat uw partner binnen een termijn van 14 dagen een kopie van het verzoek ontvangt. Deze procedure waarborgt dat ook de andere partij op de hoogte is van de voorgenomen ontbinding en biedt ruimte voor een eventuele onderhandeling of voor het vaststellen van aanvullende voorwaarden. De gekozen aanvraagmethode heeft directe invloed op de snelheid en de mate van samenwerking tijdens het verdere traject.
4. Inschrijving bij de Burgerlijke Stand en Melding bij de Gemeente
Na de afronding van de ontbindingsprocedure volgt de administratieve afhandeling. Bij een beëindiging zonder rechterlijke tussenkomst zal de door de advocaat of notaris opgestelde beëindigingsovereenkomst binnen ongeveer drie maanden worden doorgegeven aan de burgerlijke stand, waarna de ontbinding officieel wordt ingeschreven. Wanneer de ontbinding via de rechter plaatsvindt, wordt de inschrijving doorgaans binnen zes maanden voltooid. Naast de inschrijving bij de burgerlijke stand is het eveneens noodzakelijk om de ontbinding te melden bij de gemeente waar het geregistreerd partnerschap is gesloten. Meestal neemt de advocaat deze melding voor u over, maar u kunt dit ook zelf doen. Deze administratieve stappen zorgen ervoor dat alle officiële registraties worden geactualiseerd en dat u met een duidelijke juridische status de volgende fase in uw leven tegemoet kunt treden.
